ตอนที่ 1 ชะตาชีวิต

เสียงเอะอะโวยวายดังลั่นมาถึงเรือนใหญ่อีกไม่นานก็มีชาวคณะตามกันขึ้นมาเพื่อสร้างความรำคาญให้แก่นายหญิงของเรือน เหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นบ่อยครั้งจนเป็นความชาชิน คุณหญิงช้องนางนั่งร้อยมาลัยพวงงามต่อไปโดยมิได้สนใจหญิงสาวหลายนางที่ขึ้นมานั่งตาสลอนรอความเป็นธรรม ที่ต่างคนต่างก็ก่อเรื่องขึ้นมาเอง เมื่อท่านตรวจสอบดูมาลัยว่างดงามดีแล้วก็วางลงในพานด้วยความเบามือ พร้อมกับหันมามองที่มาของเสียงเอะอะท้ายเรือนใหญ่

“คุณหญิงเจ้าขา อิฉันมาขอความเป็นธรรม”แม่บัวรีบชิงฟ้องขึ้นมาก่อน ด้วยถือคติมาก่อนได้เปรียบ

“วันนี้เรื่องอะไรอีกรึ แม่บัว แม่พริก เสียงดังลั่นมาถึงเรือนใหญ่ หล่อนสองคนวันๆเอาแต่หาเรื่องกันไม่คิดจะหยุดพักบ้างหรือไร ขึ้นมาฟ้องฉันได้ทุกเมื่อเชื่อวัน คิดบ้างหรือไม่ว่าฉันเบื่อจะฟัง เบื่อคาดโทษพวกหล่อนๆ เรือนท้ายสวนมากเพียงใด”

“อิฉันรักสงบเจ้าคะคุณหญิง แต่แม่พริกสิเจ้าคะชอบมาหาเรื่อง มาพูดจากล่าวโทษ มิหนำซ้ำยังเป็นฝ่ายเริ่มลงไม้ลงมือ”แม่บัวพูดด้วยเสียงสั่นเครือบีบน้ำตาให้น่าสงสาร ส่วนแม่พริกคู่กรณีอีกคนทำได้แค่นั่งก้มหน้านิ่งไม่พูดไม่จาแต่ก็น้ำตาไหลอาบแก้มแดงๆที่มีรอยมือประทับ ผิดกับอีกคนที่ร้องไห้เสียงดังแต่ไม่มีร่องรอยบุบสลายแม้แต่น้อย

“ครั้งนี้เรื่องเป็นมาอย่างไรกันล่ะ แม่พริกว่ามาก่อน แม่บัวหล่อนฟังแล้วไม่ต้องพูด”คุณหญิงรีบห้ามคนช่างพูด ด้วยอยากฟังคำพูดของทั้งสองฝ่าย จะได้ไม่ถูกว่าตามหลังว่าฟังความข้างเดียว

“อิฉันอุ้มหนูแดงมาเดินเล่นที่ท้ายเรือนเจ้าคะ เดือนก่อนมีคนมาบอกว่าแม่นายหมอแก้วมุกดา ลูกสะใภ้ท่านเจ้าคุณหมอทิพย์ ออกมาตรวจคนไข้ไม่ไกลจากเรือน หนูแดงไม่สบายก็เลยพาไปให้ท่านช่วยรักษา แม่นายหมอแนะนำให้พาออกมาเดินตากแดดยามเช้าตัวจะได้หายเหลือง อิฉันก็ทำตามอาการหนูแดงก็เหมือนจะดีขึ้น

พาออกมาเดินรับแดดยามเช้าตามปกติทุกวัน เพียงแต่วันนี้คุณบัวผ่านทางมาพบกันเข้า สั่งให้นางปริกมาแย่งลูกจากมือ อิฉันกลัวหนูแดงจะเป็นอันตรายก็เลยไม่ยอม จนมีเรื่องลงไม้ลงมือกันดีที่แม่กับพี่ที่เรือนครัวมาช่วยไว้" แม่พริกเล่าไปก็น้ำตาไหลไปด้วยความอัดอั้นตันใจที่ถูกรังแกมานาน

“ที่แม่พริกเล่ามาเจ้ามีอะไรจะแก้ต่างก็ว่ามาแม่บัว” คุณหญิงเปิดโอกาสให้เมียรองของท่านเจ้าคุณผู้เป็นสามีได้โอกาสพูดบ้าง

“อิฉันแค่อยากจะทักทาย หยอกล้อลูกสาวของเจ้าคุณพี่ที่เกิดกับเมียบ่าว มิได้จะไปแย่งหรือทำร้ายใครอย่างที่นางพริกว่า คุณหญิงอย่าไปเชื่อคำใส่ร้ายมันเชียวนะเจ้าคะ”

“แล้วใครที่ไปลงไม้ลงมือทำให้หน้าแม่พริกได้แผลเช่นนั้น หนก่อนเคยบอกแล้วจำมิได้รึว่าถ้ามีการลงไม้ลงมือกันคนที่เป็นฝ่ายใช้กำลังจะถูกเอาโทษให้หนัก คิดว่าฉันพูดเล่นไม่เอาจริงสินะ” คุณหญิงช้องนางเอ่ยขึ้นด้วยเสียงเย็นยะเยือกจนทุกคนที่นั่งอยู่ที่หอหน้าเกิดหนาวไปตามกัน

แม่หญิงฟ้ารุ่งที่นั่งร้อยมาลัยอย่างใจเย็นก็ยังนั่งร้อยต่อไปไม่ได้สนใจบรรดาเมียรองเมียบ่าวของเจ้าคุณพ่อที่ส่งเสียงกล่าวโทษกันอย่างน่าเวทนา ด้วยเห็นว่านี่ไม่ใช่ครั้งแรก เรื่องพรรณนี้เป็นสิ่งชินตาตั้งแต่เด็กจนโตเป็นสาว

“แม่เบื่อเต็มที แม่ฟ้ารุ่ง จัดการเรื่องนังพวกนี้แทนแม่ทีเถิดลูก แม่ยกสิทธิขาดการดูแลเรื่องในบ้านให้เจ้านับแต่วันนี้แม่จะไม่ยุ่ง ใครมีอะไรก็มาพบแม่ฟ้ารุ่งได้ ฉันยกสิทธิ์ขาดให้ลูกสาวเป็นคนดูแลทุกสิ่งในเรือนหลังนี้แทน”คุณหญิงช้องนางเห็นช่องตัดรำคาญจึงมอบหมายหน้าที่ผู้ดูแล และสิทธิขาดทั้งมวลให้ลูกสาว

“คุณแม่จะให้ลูกเป็นคนตัดสินเรื่องนี้หรือเจ้าคะ” ลูกสาวเอ่ยถามคุณแม่ด้วยความลังเลใจ

“ทุกเรื่องในเรือนจ๊ะแม่ฟ้ารุ่ง วันก่อนแม่เรียนเจ้าคุณพ่อแล้ว ว่าจะยกให้ลูกดูแลเรือนนี้แทนระหว่างแม่เข้าศีลฟังธรรมที่วัด ไม่อยากยุ่งเรื่องวุ่นวายทางโลกให้มากนักขอมุ่งสายธรรมให้ใจสงบเสียบ้าง”

“เจ้าคะ ถ้าคุณแม่ต้องการเช่นนั้นลูกจะรับดูแลเรือนนี้ให้ตามที่คุณแม่ต้องการ แต่เพียงชั่วคราวเท่านั้นนะเจ้าคะ”

“จ๊ะลูก พวกหล่อนได้ยินกันแล้วนะ ตั้งแต่วันนี้แม่ฟ้ารุ่งจะรับหน้าที่แทนฉัน ต่อไปมีเรื่องอะไรก็ให้มาหาลูกสาวฉันแทน”

พอเมียเล็กเมียน้อยของท่านเจ้าคุณทุกคนที่ตามขึ้นมาชมเหตุการณ์ได้ยินดังนั้นก็ถึงกับเข็ดขยาด ด้วยรู้ดีว่าลูกสาวของท่านเจ้าคุณกับเมียเอกคนนี้ไม่ธรรมดาจะมาพูดจาว่ากล่าวโจมตีกันง่ายดังเช่นเคยทำ เห็นทีจะถูกแม่ฟ้ารุ่งตีกระเจิงกลับไป พร้อมกับหนุนให้คนที่เป็นฝ่ายถูกกระทำจริงได้สะสางบัญชีแค้น เอากลับคืนเสียอีก

“แม่บัวแม่พริก เรื่องวันนี้จะเอาอย่างไร ให้ฉันสืบสาวราวเรื่องเลยดีหรือไม่ หรือจะให้แล้วกันไปต่างคนต่างอยู่” แม่ฟ้ารุ่งหันมาหาคู่กรณีหมาดๆในวันนี้ เพื่อเริ่มทำหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย

“วันนี้อิฉันมาเรียนคุณหญิงให้ทราบเจ้าคะไม่ได้จะคิดเอาความ” แม่บัวเห็นท่าไม่ดี จึงรีบหาเหตุยุติ ไม่ให้แม่ฟ้ารุ่งเข้ามาสืบรู้ความจริง

“ถ้าอย่างนั้นก็ดี อย่าระรานกันให้ฉันได้รู้ได้เห็นอีกไม่ว่าใคร จะถูกจะผิดก็ช่าง คนเรือนเดียวกันต่างก็สมัครใจเข้ามาอยู่ใต้ใบบุญเจ้าคุณพ่อ ให้ต่างคนต่างอยู่ในที่ทางของตัวเอง หากมีเรื่องกันอีกเช่นนี้ฉันจะไม่ใจดีเช่นคุณแม่ หวังว่าพวกหล่อนคงเข้าใจนะ” สิ้นคำของแม่ฟ้ารุ่งหญิงสาวทุกนางรวมทั้งบ่าวไพร่ก็ไหว้ลาหนีหายไปด้วยความรวดเร็ว

คุณหญิงช้องนางที่นั่งชมการจัดการงานแรกของลูกสาวถึงกับระบายรอยยิ้มอย่างพอใจท่านรู้ว่าแม่ฟ้ารุ่งลูกสาวคนรองนั้นมีความฉลาดเฉลียวและความเด็ดขาดที่ถอดแบบมาจากเจ้าคุณพ่อ เรื่องการจัดการในบ้านจัดการนางเล็กๆของท่านเจ้าคุณ ไม่ใช่เรื่องเกินความสามารถของลูกสาวคนนี้

“คุณแม่คิดจะให้ลูกเป็นคนกำราบเมียเล็กเมียน้อยพวกนี้จริงหรือเจ้าคะ” แม่ฟ้ารุ่งเอ่ยถามคุณหญิงแม่ด้วยความระอาใจ

“ตั้งแต่แต่งงานจนเวลานี้ แม่ล้านัก แม่เบื่อฟังเหลือเกินลูก”คุณหญิงถอนใจเอ่ยถึงสาเหตุแท้จริง

“ผู้ชายดี ที่จะรักเดียวใจเดียวในบ้านเมืองนี้จะไม่มีบ้างหรือเจ้าคะ หากเลือกได้ลูกขอมีคู่ครองที่ไม่ต้องยิ่งด้วยวาสนาแต่รักลูกแค่คนเดียว” หญิงสาวเอ่ยขึ้นด้วยความหวัง

“เรื่องของคู่ครอง คู่ชีวิต มันเป็นเรื่องของโชควาสนา มากำหนดเองมิได้ดอกลูกรัก แม่ก็หวังว่าลูกสาวของแม่จะโชคดีมีรักที่สมหวังมีคู่ครองที่ดีสมดังใจ” คุณหญิงลูบหัวลูกสาวคนรองด้วยความรัก หวังลึกๆในใจขอให้ลูกมีความสุข ไม่ทุกข์ใจกับการมีคู่ชีวิตมากรักเช่นตน